Geuren en kleuren met planten in je tuin

Geuren en kleuren in je tuin

De rijke weelde van bloeiende vaste planten en bloembollen is al genoeg om de zomertuin tot een feestje te maken. Een extra toegift wordt verzorgd door de planten die een heerlijke geur verspreiden. Vooral op windstille avonden na een warme dag kan de tuin de neus verwennen en de geweldige sfeer van een mooie zomeravond compleet maken.

Niet alleen bloemen ruiken lekker

Het zijn niet alleen de bloemen die lekker ruiken. Soms zijn het juist de bladeren die voor een kruidig aroma zorgen. Zeker na een warme dag zal dit verschijnsel zich voordoen. Voor sommige planten is het namelijk een stukje zelfbescherming tegen uitdroging. De bladporiën scheiden een aromatische olie af, die zich als een beschermend laagje over het bladoppervlak verspreid. Andere planten geven hun geur specifiek in de avond af, omdat ze afhankelijk zijn van nachtvlinders en motjes voor hun bestuiving en deze insecten op deze manier naar zich toe lokken. Planten die van nachtinsecten afhankelijk zijn hebben vaak een minder opvallende kleur, omdat ze het van hun geur moeten hebben als het donker is. Planten die voor hun bestuiving afhankelijk zijn van insecten die overdag rondvliegen, hebben vaak fellere kleuren om de insecten mee te lokken.

Planten in het voorjaar

Het voorjaar is een prima tijd om nieuwe planten in de tuin te zetten. Het is dan leuk ook een paar geurende planten te kiezen, als je tenminste geen last hebt van een allergie voor bepaalde geuren. Kies alleen planten met een prettige geur. Dat is natuurlijk iets persoonlijks, want de tweejarige Salvia sclarea geeft een geur af, die door sommigen wordt geroemd, maar die door de meeste mensen als transpiratiegeur wordt ervaren. In dat laatste geval is het dus een plant die niet te dicht bij het terras moet staan.

Insecten op een afstand houden

Sommige planten houden met hun geur ook nog eens insecten op afstand houden met planten. De citroengeranium is daarvan een bekend voorbeeld. De moerasgagel en de walnoot houden net als de citroengeranium vliegen en muggen op een afstand. Vroeger werd vaak een walnotenboom geplant in de buurt van een paardenstal, om de last voor de dieren te verlichten. Een paar walnotenbladeren in een vaas in het kozijn en de vliegen blijven liever buiten.

Geurende planten

Er zijn veel geurende planten, zoals bijvoorbeeld de Abessijnse gladiool (Gladiolus calianthus var. murielae) die volgens sommigen ruikt naar vanille, maar waar anderen geen geur aan kunnen bespeuren. Rozen en lavendel zijn natuurlijk bekende geurplanten, net als de sering, de kamperfoelie de boerenjasmijn en de nachtviolier (Matthiola). De geranium (pelargonium) is een kruidig ruikende kuipplant. En bij de éénjarigen zorgen siertabak (Nicotiana) en pronkerwt (Lathyrus odorata) voor de zomergeur. Kortom, je hoeft niet zo lang te zoeken om verzekerd te zijn van een heerlijk geurende tuin en een dito terras.

Geuren en kleuren met planten in je tuin

Salvia elegans

Ananas sally is aantrekkelijk door de geur en kleur

Kruiden zoals ook ananas salie hebben de opvallende eigenschap dat ze naar de meest exotische dingen kunnen geuren. Ze kunnen de zintuigen voor de gek houden en mensen doen geloven dat we met heel iets anders te maken hebben. Dit kan natuurlijk verschillende redenen hebben maar één van de meest voorkomende is om te overleven. We kennen de verhalen maar al te goed te bepaalde dier- en plantsoorten een geur of een kleur verspreiden die bedoeld is om andere organismen op afstand te houden. Maar dit maakt echter niet dat alle diersoorten erdoor raken afgeschrikt. Integendeel, het komt juist vaak voor dat sommige dieren, zoals wijzelf, er extra door worden aangetrokken. Simpelweg omdat de geuren en kleuren ons wel aanstaan.

Naam hoog te houden

Salvia elegans

De ananassalie is een goed voorbeeld van zo’n plant. De salie behoort tot het geslacht salvia, waar ook de originele salie een soort van is. Het aromatische blad geurt sterk naar ananas, iets wat door veel mensen als zeer aangenaam wordt ervaren. De plant staat onder de botanisten bekend als Salvia elegans is een van oorsprong Zuid-Amerikaanse plant uit de familie van de lipbloemigen. In Europa is de plant niet geheel wintervast maar op en goed beschutte plek kan deze met wat bescherming doorgaans wel overwinteren. De plant komt oorspronkelijk voor in Mexico en Guatemala, en daar wordt de salvia elegans gebruikt voor uiteenlopende medicinale doeleinden. Er wordt onder andere een anti-depressieve werking aan toegeschreven.

Gewild in geneeskunde

Op geneeskrachtig gebied is de ananassalie ook zeer gewild bij een lage bloeddruk en bij angststoornissen. Het zou daar ook een positieve invloed op hebben. Salie is van oorsprong een plant waar veel eigenschappen aan toe worden geschreven. In de Oudheid was de plant zelfs heilig verklaard door sommige volkeren en werd het ook wel als de plant gezien die het eeuwige leven zou beloven. De ananassalie heeft dus een behoorlijke naam om hoog te houden, los van het feit dat deze ook nog eens zo overheerlijk geurt. In Europa komt de plant wellicht wat weinig voor maar dat wilt niet zeggen dat de plant minder gewild is.

Ananassalie zelf verbouwen

schopjeOm de ananassalie zelf te verbouwen zal je de nodige voorzorgsmaatregelen moeten nemen. Zo moet je plant van voldoende ruimte voorzien in je tuin. Als de plant het namelijk naar zijn zin heeft kan deze tot wel een meter hoog en breed worden. Laten we beginnen met een aantal feitelijke wijsheden. De ananassalie houdt van halfschaduw. Daarnaast houdt de plant van vruchtbare zand- en leembodems. Ook doet de plant het beter in een grote pot en krijg je mooie planten door het takje met enkele blaadjes eraan in een stekgrond te planten. De takjes kunnen ook afgesneden worden en in een potje met water gezet worden om te laten wortelen. Die wortels groeien zeer snel, waarna de plant in potgrond gezet kan worden.

Dankbaar als plant

De ananassalie is ook bekend als een dankbare plant. Je kunt er het hele jaar door van genieten. Zo kun je van de groene blaadjes een heerlijke thee zetten en in de vroege winter kun je genieten van de fel rode bloemen. De rode buisvormige bloemen die in de herfst uitkomen doen het goed in desserts. Cake krijgt een verrassend fris smaakje als je de jonge gesnipperde blaadjes onder het deeg mengt. Ze hebben ook een zeer zoete smaak, daar ze een druppeltje nectar in de bloembuis verstopt hebben. Het is dus een plant waar je ongelooflijk veel mee kunt, maar vooral wanneer het aankomt een genotsmomentje.

Bijzonder kruid

Ananassalie is een bijzonder kruid, dat het hele jaar door gebruikt kan worden. Gegeven, je moet er wel wat voor over hebben en een beetje moeite doen om deze goed en wel in leven te houden. Maar wees niet bang om het te proberen, zodat ook jij kunt genieten van heerlijke smaken, geuren en kleuren in huis. Uiteindelijk zal dat je huis ook kunnen opfleuren en beuren en voordat je het weet, geniet je van een prachtige plant.

Rozemarijn

Rozemarijn staat voor de hernieuwde kracht

RozemarijnDe juiste symboliek

Symboliek heeft door de jaren heen natuurlijk heel wat bepaald in onze levens. Van oudsher zijn we nu eenmaal gelovige beesten die nogal snel een betekenis hangen aan iets wat we niet helemaal kunnen verklaren. In de tijd dat de wetenschap nog in de kinderschoenen stond deden we dit iets sneller en gemakkelijker dan tegenwoordig, wat misschien verklaart waarom zoveel planten, dieren, kleuren en andere natuurverschijnselen een symbolische betekenis hebben. Maar laten we niet teveel blijven praten over de symboliek achter alledaagse dingen in het leven. Laten we ons richten op een klein plantje, een subtiel kruid dat symbool staat voor de hernieuwde kracht. Een prachtige symboliek eigenlijk, als je het mij vraagt, en daarom een goede reden om eens in de wereld van de rozemarijn te duiken.

De geurende

Rozemarijn komt uit Zuid Europa, waar het vroeger al gebruikt werd in parfums, medicijnen en uiteraard in het eten. Naar verluid waren de bloemen vroeger wit, maar volgens de legende zijn de blauw gekleurd omdat de maagd Maria haar mantel op rozemarijn droogde. Vroeger vlocht men kransen van rozemarijn voor de bruid, omdat het ook het kruid is van de trouw. Daarnaast zou rozemarijn ook tegen tegenspoed beschermen en dit was eveneens de reden dat men elkaar op nieuwjaarsdag een boeketje rozemarijn gaf. Zo kan je Rozemarijn onder het kussen leggen om kwade dromen en boze geesten te verjagen.

In het Latijn staat de plant te boek als Rosmarinus officinalis en het is een houtige plant uit de lipbloemenfamilie, oftewel de Lamiaceae. De plant is vast en winterhard, wat betekent dat deze na de winter gewoon weer gaat groeien.

schopjeHoe vermeerderen

Vanuit een botanisch aspect kan men natuurlijk ook een beschrijving aan rozemarijn hangen. Zo is het een groenblijvende heester, en kunnen de takken tussen vijftig en honderdvijftig centimeter lang worden. De bladeren zijn lijnvormig en aan de onderkant grijs. De plant bloeit in Nederland en België van april tot juni met blauw-violette bloemen. Je kunt de rozemarijn het beste in de lente zaaien in een broeikas of buitenshuis in de zomer. De plant is nu eenmaal niet bepaald opgewassen tegen de koude lentes in Nederland. Het zaad heeft een temperatuur van minstens 21 graden Celcius nodig om te ontkiemen. Via stekken of afleggen kun je rozemarijn het beste vermeerderen. Je kunt stekken door in augustus topstekken te nemen en deze met of zonder stekpoeder in de stekgrond te zetten.

Dauw der zee

De botanische naam, welke Rosmarinus is, betekent letterlijk dauw der zee. Men neemt aan dat de naam waarschijnlijk verwijst naast het feit dat de altijd groene struik met name langs de kust groeide. Maar hier stoppen alle feiten en weetjes over rozemarijn echter niet. Het is een zeer breed toepasbaar kruid, niet alleen op culinair gebied. De smaak is namelijk zeer sterk en dat maakt rozemarijn zeer geschikt voor veel vleessoorten en om deze met een sterke smaak te begeleiden. Wild of rood vlees wordt hier dan ook het meest voor aanbevolen. Het overleeft een bak- en braadproces meer dan goed en kan ook goed gebruikt worden in salades en sauzen.

Populaire geuren

Verder heeft rozemarijn een aromatische geur die vooral erg populair is bij badkamerproducten. Gedroogde stengels, zonder blad, kan men laten verbranden voor een aangename geur. Dit maakt dan ook dat wierook met rozemarijn geur zeer populair is en goed verkocht wordt. Twijgen kunnen ook tussen linnengoed worden gelegd om een frisse geur te behouden. De plant houdt eveneens insecten op afstand en kan dus worden rondgestrooid als men buiten gaat eten. Ideaal voor wanneer iemand in de zomer lekker in de tuin wilt genieten van iets te eten maar niet direct geconfronteerd wilt worden met hordes aan mieren die denken aan te kunnen schuiven.

thee

De medicaties

Rozemarijn heeft als laatste natuurlijk, net als alle kruiden, ook een medicinale werking. Zo stimuleert het de bloedsomloop en werkt het bloeddruk verhogen bij een lage bloeddruk. Het wordt ingezet bij een slechte bloedsomloop, vaatkrampen, koude handen en voeten en een lage bloeddruk. Ook bevordert rozemarijn de spijsvertering en helpt het maar al te goed bij chronische galaandoeningen. Een waar kruid van de hemelen, niet waar?

Rozemarijn thee

Thee te drinken is gezond. Deze thee bereid je door een grote theelepel blaadjes te overgieten met een ¼ liter heet water, ongeveer 10 minuten laten trekken en zalig genieten van een lekker kopje thee en een spannend verhalenboek.
Lees hier hoe je thee op de juiste manier zet.