Muskuskruid – Adoxa moschatellina

Muskuskruid – Adoxa moschatellina

Muskuskruid dankt zijn naam aan de Linnaeus, een Zweeds arts, plantkundige zoöloog en geoloog. In 1707 in uppsala geboren als Carl von Linné. Zijn naam vond hij niet genoeg wetenschappelijk klinken en veranderde die in Carolus Linnaeus. Zijn invloedrijkste werken zijn “Species plantarum”, waarvan de eerste druk (1753) sinds 1905 geldt als beginpunt van de botanische nomenclatuur en “Systema naturae”, waarvan de tiende druk (1758) geldt als beginpunt van de zoölogische nomenclatuur. Hij overleed in 1778. Heel veel planten en andere organismen dragen nog steeds “Linnaeus” in het tweede deel van hun Latijnse naam.

Muskuskruid is genoemd naar de bloemgeur.

Muskuskruid is genoemd naar de bloemgeur. Een muf luchtje, dat vliegen lokt die de bloemen bestuiven. Moschatinella is een verkleinwoord van Latijn moschus: muskus. Adoxa betekent onaanzienlijk, verwaarloosbaar. Toen Carolus Linnaeus die naam bedacht zorgde met de publicatie van zijn Systema Naturae (1735) voor veel ophef. Zijn indeling van planten in families baseerde hij op de aantallen meeldraden en stampers, de seksuele organen van de plant. Dat shockeerde veel wetenschappers, die hem daarop aanvielen. Eén van de plantjes waarbij Linnaeus’ indeling niet leek te werken was het Muskuskruid. De topbloem heeft vaak 8 meeldraden, terwijl de andere bloemen 10 meeldraden hebben. Zo valt dit plantje in twee families tegelijk in te delen. Linnaeus’ reactie zit vervat in de naam die hij dit plantje gaf: Adoxa – verwaarloosbaar.

De eigenaardige bundeling van de bloemen, in een soort dobbelsteentje, heeft waarschijnlijk te maken met de bestuiving. Vliegen kuieren vaak wat nonchalant over de ‘dobbelsteentjes’, losse bloemen met een diepe kelk zouden zo niet bestoven worden.

Heel erg lang was het muskuskruid hoe dan ook een uitermate bijzonder plantje: het werd aanzien als de enige vertegenwoordiger van de familie van de Adoxaceae, de Muskuskruidfamilie, en dat niet alleen in ons land, of in Europa, maar zelfs wereldwijd. Tenslotte werden in de loop van vorige eeuw toch een aantal andere Adoxa’s ontdekt, met name in Azië.

DNA onderzoek heeft muskuskruid toch wel wat verre familieleden gegeven. Een paar jaar geleden is de hele plantensystematiek immers ‘overhoop’ gegooid: op basis van DNA-onderzoek bleken een aantal plantensoorten in een verkeerde familie ondergebracht. Sindsdien omvat de familie van de Adoxaceae ook de geslachten Viburnum (met bv de inheemse Gelderse Roos), en Sambucus (inderdaad, de vlier-familie).

Muskuskruid – Adoxa moschatellina

www.jowittevrongel.be